Overzicht van natuurlijk gedrag van paarden
In het onderstaande overzicht (bron: Paddock Paradise – Jaime Jackson) wordt een beknopte omschrijving gegeven van het natuurlijke gedragsrepertoire van wilde paarden. Ook gedomesticeerde paarden zullen – mits zij daarvoor voldoende ruimte en gelegenheid krijgen – deze gedragingen nog steeds onverminderd vertonen.
De uitdaging van het realiseren van een effectief Paddockparadijs ligt in het creëren van een variatie aan stimuli die tegemoetkomen aan zoveel mogelijk van deze natuurlijke gedragingen.
| Bron gedrag | Beschrijving gedrag | Type gedrag |
| Angst en pijn | Alarm en vlucht; agressie; interactie tussen hengsten; invloed van rangorde op dagelijkse activiteit | Buitengewoon |
| Comfort | Eigen genot (zonnen, schuilen, likken, knabbelen, krabben, wrijven, rollen, uitschudden en huid trekken, staartzwiepen); wederzijdse interactie (elkaar verzorgen en symbiotische relatie met vogels) | Gewoon |
| Communicatie | Visuele expressie, akoestische expressie (gillen, zacht ‘hummen’, hinniken, kreunen, blazen, snuiven, snurken, andere geluiden), aanrakingen | Buitengewoon / gewoon |
| Uitwerpselen eten | Eten van mest | Buitengewoon |
| Dominantie | Rangorde en verbintenissen | Buitengewoon |
| Uitscheiding | Urineren en ontlasten | Gewoon |
| Spijsvertering | Eten, drinken, zogen | Gewoon |
| Onderzoek | Nieuwsgierigheid | Buitengewoon / gewoon |
| Nieuw leven | Rondom en na de geboorte | Buitengewoon / gewoon |
| Spel | Solitair, veulen-moeder, leeftijdgenoten, jonger-ouder | Buitengewoon |
| Voortplanting | Seksueel (mannelijk), seksueel (vrouwelijk), en moedergedrag | Buitengewoon / gewoon |
| Rust | Staand en liggend | Gewoon |
| Slaap | Liggend | Gewoon |
| Sociaal: groep | Kudde- en groepsstructuur, migratie, rolverdeling | Buitengewoon / gewoon |
| Sociaal: paarrelaties | Merrie-veulen, veulen-merrie, leeftijdgenoten, heteroseksueel, vaderlijk, tussen soorten | Buitengewoon / gewoon |
| Territoriaal | Leefgebied en territoriumgedrag (hengstenhopen) | Gewoon |
Het ’95-5’ principe
Jaime Jackson gaat uit van het zogenaamde ’95-5’ principe. Ongeveer 95% van de tijd besteden wilde paarden aan ‘gewone’ activiteiten (zie rechterkolom overzicht) die vooral rustige beweging met zich meebrengen. Gedurende de resterende 5% vertonen ze gedrag dat voortkomt uit ‘buitengewone’ activiteiten en dat gepaard gaat met veel intensievere beweging. Dat is ook voldoende voor de opbouw en instandhouding van een gezond lichaam en sterke, natuurlijk gevormde hoeven.
Volgende pagina
Terug naar vorige pagina
Heb je vragen, opmerkingen, tips of ervaringen m.b.t. dit onderwerp? |
