Hoefbevangenheid


Wat is hoefbevangenheid?

Hoefbevangenheid is een zeer pijnlijke ontsteking van de hoeflederhuid (deze zit achter de dikke hoornlaag en houdt het hoefbeen op zijn plaats) als gevolg van een ernstige stofwisselingsstoornis. Het treedt meestal (het eerst) op aan de voorhoeven maar ook de achterhoeven kunnen aangedaan zijn. Het paard zal de pijn proberen te vermijden door de achterbenen ver onder het lichaam te plaatsen, de getroffen benen naar voren te zetten en zo min mogelijk te bewegen.
Afhankelijk van de ernst van de hoefbevangenheid kan het hoefbeen loslaten van de hoeflederhuid waardoor het hoefbeen geen steun meer heeft en gaat kantelen. De punt van het hoefbeen steekt dan in de zool en kan daar in ernstige gevallen zelfs doorheen prikken. De mate van kanteling van het hoefbeen kan met röntgenfoto’s worden vastgesteld. Met behulp van een goede hoefsmid zal bepaald moeten worden of herstel nog mogelijk is, eventueel met behulp van aangepast beslag.
Een paard dat genezen is van hoefbevangenheid blijft helaas voor de rest van zijn leven gevoelig voor deze aandoening.

Oorzaken van hoefbevangenheid

Hoefbevangenheid kan ontstaan door o.a.:
  • Darmstoornissen (door te energierijke voeding, b.v. te suikerrijk gras of een grote hoeveelheid krachtvoer ineens)
  • Overgewicht
  • Baarmoederontsteking (door het niet afkomen van de nageboorte)
  • Zoolkneuzingen
  • Geneesmiddelen (giftige stoffen in de bloedbaan)

Vooral vers voorjaarsgras is berucht als veroorzaker van hoefbevangenheid omdat het een hoog gehalte aan gemakkelijk verteerbare suikers (zoals fructaan) kan bevatten. Dit komt doordat bij zonlicht suikers in het gras gevormd worden, die echter door de nog lage voorjaarstemperatuur nog niet door de plant gebruikt kunnen worden voor zijn groei. Daardoor blijven de suikers opgeslagen in de plant. Als het maagdarmkanaal van het paard is ingesteld op een winterrantsoen met langzaam verteerbare voedingsstoffen, zoals hooi, is de overgang naar de snel verteerbare suikers in het verse voorjaarsgras groot.

Wat te doen bij hoefbevangenheid

  • Raadpleeg direct je dierenarts.
  • Geef geen krachtvoer meer (maar in plaats daarvan een vitaminen-/mineralensupplement).
  • Geef uitsluitend stengelig hooi en geen weidegang.
  • Zet het paard op nat zand of in de modder, om zo de hoeven voortdurend te koelen en de druk te verdelen.
  • Om pijn en druk te verminderen wordt geadviseerd de ijzers te verwijderen en de hoeven zo te bekappen dat het hoefbeen weer parallel met de grond komt.

Hoefbevangenheid in relatie tot het Paddockparadijs

Omdat voeding meestal een grote rol speelt bij het ontstaan van hoefbevangenheid, kan het Paddockparadijs een belangrijk middel zijn in de beheersing van deze kwaal. Het Paddockparadijs geeft immers veel controle over de factor voeding, zonder dat het paard beperkt wordt in zijn behoefte aan beweging. Het is mogelijk de hoeveelheid weidegang van het voor hoefbevangenheid gevoelige paard naar wens geheel of gedeeltelijk te beperken (de fructaanindex is een belangrijk middel om te bepalen wanneer weidegang de minste risico's oplevert). Eenzame opsluiting in een paddockje is echter niet nodig. Het Paddockparadijs omringt immers het hele weiland zodat het paard het gevoel heeft nog steeds bij de kudde te horen. Zijn eigen voedsel (hooi) vindt hij op verschillende plaatsen in het pad, zodat het 'hapje-stapje' effect van weidegang ook gehandhaafd blijft.
In combinatie met andere preventieve maatregelen kan het Paddockparadijs dus een belangrijke bijdrage leveren aan het welzijn van paarden die neigen tot hoefbevangenheid.

Terug naar vorige pagina


Heb je vragen, opmerkingen, tips of ervaringen m.b.t. dit onderwerp?
Hieronder kun je reageren. Alvast bedankt voor je reactie!