'Natuurlijke' waterpoel


Zelf een poel aanleggen

Er is niets natuurlijkers voor een paard dan te drinken uit een waterpoel, waarbij in een moeite door ook zijn hoeven van het broodnodige vocht worden voorzien. Ook vinden paarden het heerlijk om met warm weer een bad te nemen en daarna in het zand of zelfs in de modder te rollen, waarmee ze zichzelf meteen een insectenwerend 'jasje' aanmeten.
Om aan deze behoeften van het paard tegemoet te komen kunnen we ook in ons Paddockparadijs een 'natuurlijke' poel aanleggen. Het zal van de bereikbaarheid van het grondwater afhangen of je dit kunt doen door eenvoudig te graven tot je dat grondwater tegenkomt, of dat je je toevlucht zult moeten nemen tot stevige kunststof folie om kunstmatig water in je poel te houden. In het laatste geval zul je uiteraard regelmatig zelf de poel bij moeten vullen.

Wanneer kun je het beste een poel aanleggen?

Je kunt de poel het beste graven wanneer het grondwaterpeil het laagst is. Dat is doorgaans in de nazomer, augustus/september. Je weet dan precies hoe diep je moet graven om (hopelijk) in alle periodes van het jaar water in je poel te hebben.



Waar leg je de poel aan?

Een plaats die al van nature vrij nat of drassig is vormt een goede locatie om een poel te graven. Opkomend kwelwater of stagnerend regenwater zullen daar op een natuurlijke manier het waterpeil aanvullen. Is zo'n natte plek niet voorhanden, gebruik dan in ieder geval het laagstgelegen deel van je terrein, zodat je niet al te diep hoeft te graven om grondwater tegen te komen. De laagste grondwaterstand (in de nazomer) dient bij voorkeur niet meer dan 1 tot 1,5 meter beneden het maaiveld te zijn.
Leg je poel minimaal 10 tot 20 meter verwijderd van hoge begroeiing aan; invallende bladeren veroorzaken een snelle 'verlanding' waardoor de poel frequent opgeschoond zou moeten worden.

Hoe groot moet de poel zijn?

Een wateroppervlakte met een doorsnede van 20 tot 30 m is een mooie afmeting voor een poel. Te kleine poelen (minder dan 10 m doorsnede) vergen vanwege snelle verlanding frequent onderhoud. Onderhoud is in principe verstoring en niet bevorderlijk voor de eventuele planten en dieren in en rondom de poel.
Het zal echter niet in iedere situatie mogelijk zijn om een poel met dergelijke afmetingen aan te leggen en omdat in het Paddockparadijs de prioriteit meer bij het gebruik door de paarden ligt dan bij de natuurwaarde is een kleinere poel ook zeer bruikbaar.

Hoe diep moet de poel zijn?

In vlak terrein graaf je de poel bij voorkeur tot een diepte van 0,5 á 1,0 m beneden de laagste grondwaterstand. In sterk glooiend terrein kun je de poel afdichten met plastic, leem of klei. Afstromend regenwater moet dan voor voldoende water in de poel zorgen. Een diepte van 1 á 1,5 m zal dan voldoende zijn om droge perioden te kunnen doorstaan zonder droog te vallen. Zo niet, dan zul je zelf de poel bij moeten vullen.

Bescherming van de oevers

Het is raadzaam om minstens tweederde van de oevers van de poel uit te rasteren, ter bescherming tegen vertrappen en verzakken door paardenhoeven. Eventueel kun je het gedeelte van de oever dat wel voor de paarden toegankelijk is verharden met bijvoorbeeld grasbetontegels (zie ook bij Verharding).

Onderhoud

De meeste poelen moeten jaarlijks in september of oktober opgeschoond worden. Waterplanten dienen verwijderd te worden als ze meer dan de helft van de poel in beslag nemen. Tot het onderhoud van poelen behoort ook het verwijderen van de bezinksellaag (modder). Dit is nodig wanneer de diepte van de poel zodanig is afgenomen dat deze tijdens de zomermaanden droog dreigt te vallen of als te grote hoeveelheden rottend blad de waterkwaliteit nadelig beïnvloeden.

Meer informatie

Wil je een poel aanleggen met een grote natuurwaarde, dus met zoveel mogelijk flora en fauna in en rond het water, kijk dan eens op RAVON (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland). Daar vind je een uitgebreide handleiding om een dergelijke natuurpoel aan te leggen.
Je kunt in bepaalde gevallen subsidie krijgen voor het aanleggen van een poel. Neem daarvoor contact op met de provinciale organisatie Landschapsbeheer of met SBNL (Stichting Beheer Natuur en Landelijk gebied).
Landschapsbeheer Nederland heeft onder de naam 'Poelen' een boekje uitgebracht dat uitgebreide informatie over poelen bevat. Ook dit boekje is via RAVON te verkrijgen.

Foto's en filmpjes van poelen

Klik hier voor een diashow van de aanleg van Marja's poel (en heuvel).
Hieronder zie je een filmpje van de aanleg van Marja's poel:



Paarden drinken niet alleen uit de poel, ze kunnen er ook een feestje bouwen:




Terug naar vorige pagina



Heb je vragen, opmerkingen, tips of ervaringen m.b.t. dit onderwerp?
Hieronder kun je reageren. Alvast bedankt voor je reactie!